Finanse

Wspólnota witowska od początku swego istnienia jest na własnym rozrachunku. Chłopi starali sie tak gospodarzyć, aby nie prosić o dotacje państwowe, gdyż uważali, że przez taką politykę mogą się uzależnić.

Głównymi dochodami Wspólnoty są wpływy ze sprzedaży biletów do Doliny Chochołowskiej i Lejowej, dzierżawy terenu, wynajmowania budynków i oraz sprzedaży drewna. Pozyskiwane drewno nie jest sprzedawane na zewnątrz, lecz samym właścicielom. Cenę drewna uchwala Rada Nadzorcza, biorąc pod uwagę sytuację finansową wspólnoty. Aktualna cena drewna kształtuje się na poziomie 10 - 95 zł za m3 , w zależności od jego klasy jakości i strefy trudności. Strefy trudności uzależnione są od wysokości nad poziomem morza, na której drewno zostało pozyskane (lasy Wspólnoty położone są na wysokości 80-1700 m n.p.m.).

Niewielkie wpływy uzyskiwane są również ze sprzedaży sadzonek drzew leśnych i choinek świerkowych.

Dochody wspólne (dzierżawa terenu, bilety wstępu na teren Wspólnoty) zapisywane są na konto wszystkich wsi wchodzących w skład Wspólnoty, w zależności od wielkości terenu, jaki dana wieś posiada we Wspólnocie.

Wspólne wydatki na utrzymanie administracji i budynków oraz remont szlaków turystycznych i inne obciążają gospodarstwa również według klucza procentowego stosowanego przy zapisie dochodów. Na koniec roku podatkowego następuje podsumowanie uzyskanych dochodów i poniesionych wydatków oddzielnie dla każdej wsi. W przypadku gdy któraś wieś wykaże brak środków na koniec roku, korzysta ze środków finansowych innych wsi. Zaciągnięty dług musi być zwrócony w ciągu roku.

Część nadwyżki budżetowej przeznaczona jest na cele społeczne poszczególnych wsi: budowę dróg i wiejskich mostów, zakup sprzętu i budowę remiz dla Ochotniczych Straży Pożarnych, a także na wspomaganie działalności szkół. Wspólnota służy również pomocą pojedynczym właścicielom w przypadku nieszczęść  losowych, takich jak pożar domu czy padnięcie zwierząt domowych, dając bezpłatne drewno.

Należałoby na koniec odpowiedzieć na pytanie, czy ta forma zrzeszania się prywatnych właścicieli lasów jest celowa i słuszna w polskich warunkach? Biorąc pod uwagę działalność Wspólnoty i osiągnięte wyniki, można uznać, że jest to pozytywny przykład prowadzenia racjonalnej gospodarki leśnej w bardzo trudnych warunkach górskich w ścisłym powiązaniu z ochroną przyrody.

W przypadku gdyby te 3100 ha lasu zostało rozdrobnione i podzielone pomiędzy 2090 udziałowców, a każdy z nich na swojej części prowadziłby indywidualną gospodarkę, wystąpiłby trudności z odnawianiem lasu często niszczonego przez huraganowe wiatry, z przebudową drzewostanów dostosowanych do typów siedliskowych lasu, a także wykonywaniem prac pielęgnacyjnych.

Nie ulega bowiem wątpliwości, że podobnie jak łatwiej jest wybudować dom wspólnie przy pomocy sąsiadów, również łatwiej jest wspólnie prowadzić  gospodarkę leśną przy większej ilości rąk do pracy w jednym czasie.